Akcja zainicjowana w 2012 roku od wspólnego czytania "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza dała początek pięknej i ważnej tradycji naszego kraju.
Jak pisał w swoim tegorocznym liście Prezydent RP Andrzej Duda, zachęcając do wspólnej lektury "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej... "Chciałbym, aby tegoroczna lektura pogłębiła też namysł nad tym,
w jaki sposób współcześnie odczytujemy naszą historię i jak o niej pamiętamy. I żeby, zwłaszcza dzisiaj, w obliczu agresywnego rosyjskiego imperializmu, odwołując się do powstańczego czynu, powieść Orzeszkowej jeszcze bardziej umocniła przekonanie o podstawowym prawie każdego narodu do własnej wolności i suwerenności."
"Nad Niemnem" to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Powstawała w latach 1886–1887, a w formie książki ukazała się w 1888 roku. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego "Pana Tadeusza". Żadna inna książka pisarki nie została tak entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów. Chwalono m.in. sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. "Nad Niemnem" cieszyło się popularnością i uznaniem kolejnych pokoleń czytelników.
Jest to jeden z najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku. (za: https://www.prezydent.pl)